Przejdź do treści

Jak wspierać podczas aborcji?


Często słyszymy mit, że wspieranie osoby podczas aborcji jest w Polsce nielegalne i niemożliwe. Nic bardziej mylnego! Gdy nie możemy liczyć na swój kraj, musimy liczyć na siebie nawzajem. Co dokładnie możesz zrobić, by być oparciem dla osoby przerywającej ciążę? I jak robić to rozważnie, dbając o swoje bezpieczeństwo i granice? Dowiedz się z naszego poradnika!

Grupa działaczek aborcyjnych i osób działających na rzecz aborcji stojąca razem.

1. Informuj

Wszelkie rozpowszechnianie informacji na temat aborcji jest w pełni legalne i niezwykle potrzebne. Zatem osobę, która planuje przerwanie swojej ciąży, możesz poinformować o:

Głośne mówienie prawdy o aborcji normalizuje ją, destygmatyzuje i wprowadza do publicznego dyskursu. Zmniejsza też poczucie osamotnienia u osób, które miały aborcję. Więc jeśli masz na to przestrzeń, rozklejaj plakaty i wlepki, udostępniaj proaborcyjne posty w swoich mediach społecznościowych, rozmawiaj o aborcji z innymi osobami. I przede wszystkim, czerp informacje ze sprawdzonych źródeł, na przykład strony womenhelp.org i forum maszwybor.net.

A jeśli masz za sobą aborcję, chcesz zrobić aborcyjny coming out i opowiedzieć o swoich doświadczeniach, nie wahaj się - nawet jeśli na razie chcesz zrobić to anonimowo tylko na naszej stronie. Jest duże prawdopodobieństwo, że Twoje świadectwo dotrze do osoby, która miała lub będzie mieć aborcję. Może jej pomóc pokonać wstyd, dodając skrzydeł i poczucia sprawczości.

2. Bądź

Wsparcie bezpośrednie to najważniejsza część solidarności i pomocy wzajemnej w oddolnych działaniach aborcyjnych. Jest ono całkowicie legalne, więc nie musisz obawiać się konsekwencji prawnych. Co zatem możesz zrobić dla osoby przerywającej ciążę:

  • przywieźć jej termofor, leki przeciwbólowe, podpaski, picie (byle nie alkohol, którego spożycie jest niewskazane podczas aborcji),
  • w razie dreszczy okryć ją kocem lub kołdrą i zrobić ciepłą herbatę,
  • zawieźć ją lub pojechać z nią na zabieg za granicę,
  • udostępnić jej swoje mieszkanie na czas aborcji,
  • w przypadku zagrożenia życia (lub po prostu potrzeby opieki medycznej), wezwać pogotowie albo zawieźć osobę do szpitala (w takiej sytuacji, masz obowiązek udzielenia pomocy)
  • oglądać z nią filmy, jeść pizzę, spacerować, tańczyć i towarzyszyć w robieniu tego, co lubi,
  • zająć się jej dzieckiem lub zwierzęciem w trakcie aborcji,
  • pomóc jej ocenić, czy wypadł już zarodek,
  • partycypować w kosztach codziennego życia, by odciążyć ją z kosztów które musiała ponieść na aborcję

Ważne jest, by podczas kierowania się empatią, dbać również o swoje granice. Jeśli nie masz przestrzeni na to, by bezpośrednio towarzyszyć osobie podczas jej aborcji, jest to całkowicie okej, możesz zamiast tego: czuwać na czacie i pod telefonem, by dodać jej otuchy.

Nie musisz też odhaczać wszystkich metod wsparcia z naszej listy - wystarczy, że wybierzesz choć jedną.

3. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo

Na szczęście rzeczy, które możesz zrobić pomagając osobie podczas aborcji, jest o wiele więcej od tych, których robić nie możesz.

A co jest ryzykowne jeśli zostaniecie "złapani na gorącym uczynku"? 😉

  • kupienie innej osobie tabletek aborcyjnych (ciężarna musi kupić je samodzielnie),
  • przekazanie lub wysłanie innej osobie tabletek aborcyjnych,
  • zmuszanie kogoś do aborcji lub wprost do niej nakłanianie (ALE powiedzenie “jeśli zdecydujesz się na aborcję, jestem tu” jest okej. Za to “musisz koniecznie zrobić aborcję” oraz wywieranie na osobie presji, przekonywanie jej, że powinna zrobić aborcję, gdy sama nie jest tego pewna lub tego nie chce, może być już karalnym nakłanianiem),
  • wspieranie w aborcji po 22. tygodniu ciąży jeśli odbywa się na terenie Polski (w świetle polskiego prawa 4 może być to źle widziane),
  • pożyczenie lub danie komuś pieniędzy z jasnym zaznaczeniem, że są one na tabletki aborcyjne (wystarczy powiedzieć, że są to pieniądze na nowe życie, czy po prostu wsparcie 😉).

Słabym pomysłem może być też mówienie o pomocy w aborcji komuś nieprzychylnemu, szczególnie jeśli przerwanie ciąży jeszcze się nie rozpoczęło. Mówienie złośliwej osobie trzeciej (np: fundacji przeciwników aborcji, fanatycznemu wujkowi czy mściwemu byłemu) może spowodować reakcję organów ścigania.

Spory wśród prawników wywołuje to, czy legalne jest:

  • przekazanie osobie pieniędzy na bezpośreno zakup tabletek aborcyjnych,
  • kupienie osobie biletu na podróż za granicę czy podwiezienie jej do kliniki 1

Pamiętaj

Pamiętaj jednak, że nie będzie nielegalne finansowe wsparcie osoby, która nie może zapłacić za czynsz, zakupy czy inne wydatki, bo musiała wydać pieniądze na tabletki czy podróż za granicę.


  1. Zaznaczamy: przepisy prawa nie zawsze są jednoznaczne i często podlegają dość swobodnej interpretacji. Tak jest też z karalnym "udzieleniem pomocy w przerwaniu ciąży wbrew przepisom ustawy". Prawnicy (zarówno pro-kobiecy jak i anty-kobiecy) spierają się co mieści się w pojęciu "udzielenia pomocy", a co nie. Przedmiot sporu: Najbardziej sporne i kontrowersyjne są takie kwestie jak przekazanie osobie pieniędzy bezpośrednio na zakup tabletek czy na wyjazd za granicę czy podwiezienie osoby do kliniki, opłacenie jej kosztów podróży. Spór dotyczy tego, czy ogniwa pośrednie są też penalizowane, czy też nie. Argumentacja: Prawniczki ProAbo uważają, że takie kwestie nie mogą być uznane za udzielenie pomocy w aborcji, bo pomiędzy takimi działaniami a samą aborcją występują jeszcze ogniwa pośrednie (np. ktoś musi kupić te tabletki). Ostrzeżenie: Musimy jednak zaznaczyć, że w przeszłości zdarzały się wyroki, w których sądy rozumiały pomoc w aborcji zupełnie inaczej i ujmowały ją bardzo szeroko. Może się więc zdarzyć, że - jeśli organy ścigania z jakiegoś powodu dowiedzą się o aborcji - będą starały się postawić tutaj zarzut osobie wspierającej. Rozwiązanie: Wspieraj przede wszystkim osobę w niechcianej ciąży. Jeśli obawiacie się, że ktoś mógłby donieść przeciwko wam, to swoje wsparcie finansowe przekaż bezpośrednio ciężarnej, by wydała je zgodnie ze swoimi potrzebami lub odciąż ją w innych kosztach. 

  2. O aborcji organy ścigania mogą dowiedzieć się, jeśli ktoś postanowi je o tym zawiadomić: nieżyczliwy sąsiad, złośliwa kuzynka. Lekarz, któremu wyjawisz, że miałaś aborcję, powinien utrzymać to w tajemnicy, bo zobowiązuje go do tego tajemnica zawodowa. W praktyce zdarzało się, że lekarze łamali tajemnicę lekarską i zawiadamiali prokuraturę. Pamiętaj, że lekarz nie jest w stanie odróżnić czy do zakończenia ciąży doszło w wyniku aborcji farmakologicznej, zabiegu za granicą czy w wyniku poronienia. Twój lekarz powinien cię chronić, ale też nie masz obowiązku tłumaczyć mu się z tego jak doszło do zakończenia twojej ciąży. 

  3. Mówiąc językiem prawniczym: żeby coś było "udzieleniem pomocy w przerwaniu ciąży", musi być działaniem bezpośrednio umożliwiającym aborcję (np. bezpośrednie kupno lub przekazanie tabletek), które ma istotne znaczenie dla osiągnięca tego skutku (np. gdy to ty wykonujesz zabieg) oraz nie ma ogniw pośrednich (np. wtedy gdy nie jedziesz jako wsparcie, tylko jako osoba, bez której aborcja nigdy by się nie wydarzyła). 

  4. art. 152 § 3 przewiduje zaostrzenie odpowiedzialości karnej gdy "dziecko poczęte osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej."